Con Trâu

Cong Trâu là một trong những tiểu thuyết đặc sắc và nổi tiếng của Trần Tiêu. Tác phẩm này được đăng trên báo Ngày Nay từ số 140 ngày 10 tháng 12 năm 1938 và sau đó được in thành sách do nhà xuất bản Đời Nay ấn hành vào năm 1940. Trong đó, Trần Tiêu đã khắc họa một cách đầy sắc bén và chân thực cuộc sống nghèo khó của người dân quê hương trong thời kỳ thuộc địa phong kiến. Trần Tiêu sinh ra tại xã Cổ Am, huyện Vĩnh Bảo, tỉnh Hải Phòng. Sau khi đậu bằng cấp, ông mở một trường dạy tư để giúp đỡ các em học sinh nghèo khó. Ban đầu, Trần Tiêu không có ý định trở thành một nhà văn, nhưng nhờ sự khuyến khích của anh trai là Khái Hưng, ông đã bước vào con đường sáng tác văn chương khi đã trên 36 tuổi. Với tiểu thuyết Con Trâu, Trần Tiêu đã miêu tả trực tiếp và chân thật những khó khăn, nỗi đau, vất vả, áp lực, tuyệt vọng mà người dân miền quê phải đối mặt hằng ngày. Truyện kể về cuộc đời tội nghiệp của một người nông dân tên là Trâu, người bị đàn áp bởi sự áp bức của chủ nợ. Khác với những tác phẩm văn chương khác thời đó, Con Trâu không chỉ mô tả thực trạng hiện thực của người dân nghèo khó, mà còn đề cập đến các vấn đề đức tín, tâm linh, chính trị, xã hội trong thời kỳ đó. Sau cách mạng tháng Tám 1945, Trần Tiêu đã viết tiểu thuyết Làng Cầm đổi mới, nói về sự thay đổi của làng Cổ Am trong giai đoạn giải phóng quốc gia. Khác với anh trai Khái Hưng, ông đã đi theo đường lối cách mạng, trở thành Ủy viên Hội đồng nhân dân xã Cổ Am và tham gia kháng chiến chống Pháp. Dù đã mất nhiều năm nay, tiểu thuyết Con Trâu của Trần Tiêu vẫn là một tác phẩm văn chương đặc biệt và một tấm gương sáng về lòng nhân ái, sự đoàn kết và bản lĩnh của người dân quê hương trong cuộc đời đầy thử thách và khó khăn.